*Είχαν φορτώσει σε φορτηγό ακόμη και τον Λέοντα – Πώς απέτυχε η κλοπή
Γράφει ο Θεόδωρος Λάμπρος
*ΒΑ Modern History (London Guildhall University)
*MA Mediterranean Studies (University Of London)
(Ιστορικός – Συγγραφέας – Τακτικό Μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Νοτιοδυτικής Ελλάδας – Αρχισυντάκτης στο ενημερωτικό πόρταλ skalistiri.news – Διαχειριστής του ιστορικού πόρταλ “Το skalistiri.news σκαλίζει το 1821” και Αναβιωτής του 1821
Η λαϊκή ρήση «παλιά μου τέχνη κόσκινο» φαίνεται πως ταιριάζει «γάντι» στην περίπτωση των Βρετανών και την σύληση που προξένησαν σε διάφορα και ανεκτίμητης αξίας Ελληνικά μνημεία.
Είχαμε αναφερθεί στην «ΠΡΩΤΗ» στην μεγάλη σύληση που διέπραξε ο Λόρδος Έλγιν στα μάρμαρα του Παρθενώνα που έμειναν γνωστά στην ιστορία και ως «Ελγίνεια» κατά τον 19ο αιώνα με τις ευλογίες της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την διαδικασία μεταφοράς τους που ακολούθησε μετά την βίαιη σύλησή τους από την Ακρόπολη. Βεβαίως η ιστορία όπως πολύ καλά γνωρίζουμε επαναλαμβάνεται και δυστυχώς τις περισσότερες φορές δυσάρεστα.
Το τεράστιο ανοσιούργημα που διέπραξε ο Έλγιν κατά τον 19ο αιώνα κατά την διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας στον Ελλαδικό χώρο δεν σταμάτησε τότε αλλά συνεχίστηκε και τον 20ο αιώνα και μάλιστα σε μια περιοχή η οποία το τελευταίο διάστημα μονοπωλεί τα Ελληνικά και ξένα μέσα ενημέρωσης, την Αμφίπολη.
Συγκεκριμένα μια ιδιαίτερη αποκάλυψη, που εξηγεί το πώς βρέθηκαν στον πυθμένα του Στρυμόνα κομμάτια μαρμάρου από τον πεφίβολο του τύμβου Καστά και δείχνει ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να είχε υποστεί μια ακόμη λεηλασία της αρχαίας της κληρονομιάς, αντίστοιχη με εκείνη του λόρδου Ελγιν στην Ακρόπολη, έκανε πριν μερικά χρόνια ο αρχιτέκτων που συμμετείχε στην ομάδα της επικεφαλής της ανασκαφής στην Αμφίπολη, Κατερίνας Περιστέρη, Μιχάλης Λεφαντζής.
Όπως ανέφερε ο κ. Λεφαντζής «Η ιστορία μας ξεκινά στις 3 Οκτώβρη του 1916. Αποδίδω ένα κείμενο σε ελεύθερη μετάφραση. Σήμερα έγινε η επιχείρηση κατάληψης του Γενίκιοϊ. Χρησιμοποιήσαμε έξι φορτηγίδες για να περάσουμε από τις οχυρές θέσεις γύρω από το ποτάμι. Σήμερα θα φτάσουμε στο Ρούπελ, μάλλον μέχρι το τέλος της ημέρας’. Αυτά τα λέει ο στρατηγός Σερ Τζορτζ Μίλνε, το 1916, ως διοικητής της ταξιαρχίας Shropshire. Είναι η ταξιαρχία του Βρετανικού πεζικού που θα μετέφερε 1.000 κομμάτια από τον περίβολο του Τύμβου Καστά, τα συγκέντρωσε από την πόλη, μαζί με τον Λέοντα και ήταν έτοιμη να τα μεταφέρει στην Αγγλία, στο Λονδίνο», είπε ο κ. Λεφαντζής αποκαλύπτοντας την απόπειρα αρπαγής της αρχαίας μας κληρονομιάς και προσέθεσε: «Από αυτή τη μαρτυρία μπορούμε να ξεκινήσουμε τώρα. Ο γιατρός της ταξιαρχίας και οι τρεις αρχαιολόγοι που ήταν στρατευμένοι, με τη βοήθεια των στρατιωτών, συγκέντρωσαν 1.000 αρχαία μέλη από το Στρυμόνα και την ευρύτερη περιοχή του Γενίκιοϊ και των λόφων του, όπως λεγόταν τότε η Αμφίπολη και ο λόφος 133. Πολλά από αυτά είχαν βρεθεί ήδη από το 1912. Τα 11 κομμάτια του Λέοντα που βρέθηκαν από το 1911-’12 σε ακτίνα δύο μιλίων μέσα στον Στρυμόνα σε ρωμαϊκά και βυζαντινά φράγματα για την αποξήρανση της λίμνης του Εχινού που είναι στην περιοχή, είχαν γύρω τους αυτά τα 1.000 μαρμάρινα κομμάτια. Οι Αγγλοι τα φόρτωσαν σε τέσσερις φορτηγίδες, πιστεύοντας πως είχαν ένα μεγάλο Λιοντάρι και τα κομμάτια από ένα τεράστιο βάθρο».
(Στρατιώτες από σύνταγμα του βρετανικού στρατού, κρατούν με υπερηφάνεια κρανία που βρέθηκαν γύρω από τον τάφο της Αμφίπολης).
Η ανέλπιστη βοήθεια
από τους Βούλγαρους
και τους Αυστριακούς
Για καλή μας τύχη οι Αυστριακές και Βουλγαρικές δυνάμεις συνετέλεσαν στο να αποφευχθεί η μεταφορά των μαρμάρινων κομματιών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι Βρετανοί συνέχισαν να μεταφέρουν τα αρχαία μέλη έως τη στιγμή που οι Βούλγαροι και οι Αυστριακοί βούλιαξαν τις φορτηγίδες και έτσι αυτό το εγχείρημα απέτυχε. Τα κομμάτια έμειναν για πάρα πολλά χρόνια στον πάτο του Στρυμόνα, στο σημείο όπου σήμερα είναι η γέφυρα. Πάντως, μια πρώτη ταύτιση και απόδοση του υλικού είχε μόλις γίνει από τους Άγγλους. Από το 1919 και εξής ακολούθησαν οι εργασίες των αρχαιολόγων, Ελλήνων και ξένων.
(Στις φωτογραφίες διακρίνονται Άγγλοι στρατιώτες να συλλέγουν κάποια αντικείμενα στην περιοχή της Αμφίπολης. Το πλιάτσικο σε όλο του το μεγαλείο).
Η ΑΠΟΨΗ του skalistiri.news
Η περίπτωση των Βρετανών και η σύληση που προξένησαν στα ανεκτίμητα και τεράστια αρχαιολογικά μας ευρήματα είναι μοναδική. Και αυτό δεν το λέμε εμείς για να μην θεωρηθούμε ως πολέμιοι του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά το μαρτυρούν οι πράξεις τους και τα ιστορικά ντοκουμέντα που είναι καταγεγραμμένα και αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Τόσο στην περίπτωση του Έλγιν όσο και στην περίπτωση των Βρετανών στην Αμφίπολη, η σύληση που προκλήθηκε στα μαρμάρινα γλυπτά είναι πρωτοφανής για τα ιστορικά δεδομένα. Χρέος της Ελληνικής Πολιτείας είναι να αποδείξει στους Βρετανούς ότι δεν μπορούν να μιλούν για προστασία και «πολιτισμό» των Ελληνικών μαρμάρων του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο όταν οι ίδιοι υπήρξαν οι πρωτεργάτες της σύλησης αρχαιοελληνικών μαρμάρων και μνημείων παγκόσμιας εμβέλειας όπως τα Ελληνικά. Τα ιστορικά ντοκουμέντα μιλούν από μόνα τους.
(H σύληση του Λέοντα της Αμφίπολης. Η φωτογραφία είναι ένα μοναδικό ιστορικό ντοκουμέντο).