Επιμέλεια:
Θεόδωρος Λάμπρος
Ιστορικός και Οργανωτικός Υπεύθυνος του Συλλόγου Φίλων
Ιστορίας “Χαράλαμπος Βιλαέτης”
Το κάστρο της Θεισόας ή κάστρο της Αγίας Ελένης είναι Φράγκικο κτίσμα του 13ου αιώνα του οποίου ερείπια σώζονται σήμερα στο χωριό Θεισόα του Δήμου Ανδρίτσαινας – Κρεστένων στα σύνορα των νομών Ηλείας – Αρκαδίας. Ήταν ένα από τα κάστρα του Βαρόνου της Καρύταινας κτισμένο στον τότε “δρόγω των Σκορτών” για έλεγχο της περιοχής και των ανυπότακτων κατοίκων της.
Ήταν χτισμένο πάνω σε αρχαία ερείπια. Ο λόφος στην αρχαιότητα ήταν η οχυρωμένη ακρόπολη της κοντινής αρχαίας Θεισόας. Οι Φράγκοι ανασκεύασαν το αρχαίο τείχος και πρόσθεσαν πύργους κι άλλα οχυρωματικά έργα. Χτίστης του αναφέρεται ο Ούγκο ντε Μπρυγέρ πρώτος βαρώνος της Καρύταινας που κατέλαβε τον οικισμό που υπήρχε εκεί το 1209. Στο εσωτερικό του έκτισαν και την λατινική εκκλησία της Αγίας Ελένης (Sainte Hellene) από την οποία ονομάστηκε και το κάστρο. Το 1302 επαναστάτησαν οι κάτοικοι της περιοχής και ήρθε προς βοήθεια Βυζαντινός στρατός που πολιόρκησε το κάστρο, το κατέλαβε και έπειτα το κατέστρεψε. Αναφέρεται ότι το βρήκαν με μικρή φρουρά και αφού πρώτα έβαλαν φωτιά έπειτα το κατέστρεψαν εντελώς.
Στο κάστρο διατηρούνται στοιχεία από την αρχαία ακρόπολη. Η μικρή τετραγωνική ακρόπολη, περιμέτρου 500 μέτρων, είναι κτισμένη με ογκώδεις τοπικούς λίθους, όπως άλλες Πελασγικές ακροπόλεις. Τα τείχη της κυρίως εσωτερικής Ακροπόλεως, καθώς και τα μετά επάλξεων τείχη του περιβόλου διατηρούνται σε καλή σχετικώς κατάσταση. Εντός του εσωτερικού τείχους ευρίσκονται θεμέλια μικρού ναού από λεπτούς, με 20 ραβδώσεις κίονες, από κιονόκρανα και μετώπες τα οποία φέρουν όλα τις διακριτικές διακοσμήσεις του δωρικού ρυθμού. Φαίνεται ότι το μικρό αυτό ιερό είναι σύγχρονο του ναού του Επικουρείου Απόλλωνα των Βασσών (430-429 π.χ.) Στο ψηλότερο σημείο της Ακροπόλεως υπάρχουν τα απομεινάρια του Φράγκικου Κάστρου.
ΠΗΓΕΣ:
1)Βικιπαίδεια – Η ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
2)Ελληνικά Κάστρα
