Γράφει ο Θοδωρής Λάμπρος
Δημοσιογράφος – Ιστορικός και μέλος
του Συνδέσμου Ιστορικών Συγγραφέων
*Το skalistiri.news ανέδειξε την αξιέπαινη πρωτοβουλία που πήρε ο Δασάρχης Πύργου Παναγιώτης Λάττας για απομάκρυνση της άγριας βλάστησης που έχει κατακλύσει το Ποντικόκαστρο
Ο νομός Ηλείας όπως και οι υπόλοιποι νομοί της Πελοποννήσου, είναι νομοί με πλούσια ιστορία. Ιστορία που ξεκινά από τους Αρχαιοελληνικούς χρόνους και φτάνει στους Νεότερους. Στην Ηλεία υπάρχει πλούτος ιστορικών μνημείων τα περισσότερα εκ των οποίων δεν έχουν αναδειχθεί στον βαθμό που θα έπρεπε.
Ένα απ’ τα πιο ιστορικά κτίσματα στον δήμο Πύργου είναι αυτό που βρίσκεται στην περιοχή του Κατακόλου και ακούει στο όνομα Ποντικόκαστρο. Το ιστορικό κάστρο που άντεξε αιώνες σήμερα μαραζώνει, «φάντασμα» του ιστορικού του παρελθόντος. Καμία ουσιαστική ενέργεια δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα για την ανάδειξή του από τις εκάστοτε δημοτικές αρχές του Πύργου. Πρωτοβουλίες βεβαίως για την ανάδειξη και αξιοποίηση του μπορεί να έγιναν αλλά δυστυχώς έμειναν στα χαρτιά.
Φωτεινή εξαίρεση η αξιέπαινη πρωτοβουλία που πήρε το Δασαρχείο Πύργου και ο ίδιος ο Δασάρχης Παναγιώτης Λάττας που ξεκίνησαν πριν δυο μέρες μετά από πολλά χρόνια, εργασίες απομάκρυνσης της άγριας βλάστησης που έχει κατακλύσει το επιβλητικό κάστρο.
Λίγα λόγια για την ιστορία του Ποντικόκαστρου
Κοντά στο επίνειο του Πύργου, το Κατάκολο, βρίσκεται ο όρμος του Αγίου Ανδρέα. Από τον όρμο του Αγίου Ανδρέα, ένα κάστρο στέκεται αγέρωχο και συνάμα ξεχασμένο. Είναι το Ποντικόκαστρο. Το Ποντικόκαστρο ήταν η ακρόπολη της Αρχαίας Φειάς η Φέας. Η Αρχαία Φειά η Φέα καταποντίστηκε έπειτα από σεισμό που συνέβη τον ΣΤ’ μ.χ. αιώνα (Ήταν ο ίδιος που είχε καταστρέψει την τότε Πάτρα και άλλες πόλεις, καθώς και τον Ναό του Ολυμπίου Διός στην Ολυμπία, με τα αριστουργήματα του Φειδία.
Το Ποντικόκαστρο παρουσιάζει σημεία οχυρώσεων και με την σημερινή του μορφή μας παραπέμπει σε Βυζαντινό κτίσμα, με υλικό όμως αρχαίου από τις βάσεις ως πάνω. Από το Ποντικόκαστρο μπορεί κανείς να διακρίνει τη Ζάκυνθο και την Κεφαλονιά. Αυτός ήταν ο λόγος που οι Φράγκοι χρησιμοποίησαν το κάστρο για θερινή κατοικία. Κατά το έτος 1200 αποτελούσε ένα από τα 12 Βυζαντινά φρούρια της Πελοποννήσου, αλλά βρισκόταν σε πολύ κακή κατάσταση. Γι’ αυτό όταν οι Φράγκοι του Γουλιέλμου Σαμπλίτη το χτύπησαν, προέβαλε μικρή αντίσταση και υποχρεώθηκε να παραδοθεί στα χέρια των Βιλλεαρδουίνων.
Από το Ποντικόκαστρον πέρασαν πολλοί ηγεμόνες. Ο Γοδεφρείδος Β’ Βιλλεαρδουίνος που αναγνωρίστηκε και ηγεμόνας του πριγκιπάτου της Αχαϊας από τον γυναικαδελφό του, αυτοκράτορα Ροβέρτο. Στη συνέχεια το 1311 η Ισαβέλλα Βιλλεαρδουίνα όρισε με διαθήκη της ότι το Ποντικόκαστρον μαζί με το κάστρο της Καρύταινας θα ήταν η προίκα της κόρης της Μαργαρίτας.
Το 1315 ο Φερδινάνδος, σύζυγος της μικρανεψιάς Ισαβέλλας πέρασε με την σειρά του από το Ποντικόκαστρο. Έπειτα πέρασαν οι Φλωρεντινοί και οι Βενετοί.
Οι Οθωμανοί Τούρκοι ήταν οι τελευταίοι που το 1470 κυρίευσαν το κάστρο, έκαψαν τα τείχη και γκρέμισαν τους πύργους.
Έτσι σήμερα το «Ποντικόκαστρο» ξεχασμένο, μισογκρεμισμένο και παραμελημένο στέκει αγέρωχο να μας θυμίζει την πολύχρονη και γεμάτη περιπέτεια ιστορία του.
Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ:
Η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα το Ποντικόκαστρο είναι απογοητευτική. Εγκαταλειμμένο και χορταριασμένο, χωρίς πρόσβαση για να ανέβεις (παρόλο που εμείς καταφέραμε και ανεβήκαμε), το Ποντικόκαστρο σήμερα στέκει αγέρωχο να μας θυμίζει ότι σε κάποιες άλλες εποχές έσφυζε από ζωή, αποτελούσε ένα από τα σημεία «κλειδιά και στρατηγικό σημείο στην όλη περιοχή.
Φωτεινή εξαίρεση η αξιέπαινη πρωτοβουλία που πήρε το Δασαρχείο Πύργου και ο ίδιος ο Δασάρχης Παναγιώτης Λάττας που ξεκίνησαν πριν δυο μέρες μετά από πολλά χρόνια,εργασίες απομάκρυνσης της άγριας βλάστησης που έχει κατακλύσει το επιβλητικό κάστρο.
Επιτακτική είναι σήμερα η ανάγκη για την πλήρη αξιοποίηση του από τους εμπλεκόμενους φορείς έτσι ώστε να αποτελέσει σημείο αναφοράς τόσο για εμάς τους Ηλείους που γνωρίζουμε από λίγα έως καθόλου για την ιστορία του όσο και για τους τουρίστες που καταφθάνουν με τα κρουαζιερόπλοια στο επίνειο του Πύργου. Η βόλτα με το παραδοσιακό τρενάκι στην περιοχή του Κατακόλου, μπορεί να συνδυαστεί μελλοντικά και με επίσκεψη στο ιστορικό Ποντικόκαστρο αρκεί να αναβαθμιστεί πλήρως και να μπορούν οι επισκέπτες να το δουν από κοντά αφού εκτός από την ιστορία του βρίσκεται σε περίοπτη θέση και το κλασσικό ηλιοβασίλεμα στην Καλντέρα της Σαντορίνης να φαντάζει μικρό μπροστά το καταγάλανο Ιόνιο.
ΠΗΓΕΣ:
1) Αλέξανδρος Παραδείσης – Φρούρια και Κάστρα της Ελλάδας (Δυτική και Κεντρική Ελλάδα – Ηπειρος – Πελοπόννησος)