*Με αφορμή την 200η Επέτειο από την ιστορική Μάχη στο Μανιάκι όπου έπεσε ηρωϊκά μαχόμενος μαζί με τον Παπαφλέσσα
Πριν ξεκινήσουμε την εξιστόρηση του βίου του Ηλία Κορμά, είναι πρέπον να αναφερθούμε στην Οικογένεια Κορμά. Ταξιδεύουμε πίσω στα πρώτα χρόνια της Οθωμανοκρατίας στην Πελοπόννησο. Γύρω στα 1460, στην περιοχή της Ανδρούσας, αρχηγός των ενόπλων που αντιστέκονται στις ορδές των βαρβάρων, είναι ο εικοσιπεντάχρονος -μάλλον- Μήτρος Κορμάς! Είναι χρονολογικά ο πρώτος Κορμάς που συναντούμε στις πηγές. Γνωρίζουμε πως το 1465 συμμετέχει στη μάχη του Αλμυρού Καλαμάτας κατά του Ομάρ Πασά. Έως και τον μαρτυρικό θάνατο του Ναυάρχου Κλαδά, το 1481, τελεί υπό τις διαταγές του. Ύστερα με τους Δημήτριο Αλιβενιώτη από την Ολυμπία, Γιάννη Άγριο και Αντώνη Κουβελιώτη από την Τριφυλία συνεχίζει να αψηφά τους εξ ανατολών κατακτητές, έχοντας ως ορμητήρια τη Μίνθη, το Λύκαιο όρος, τον Ταΰγετο και τα βουνά της Αρκαδίας! Μετά το 1490 χάνεται, χωρίς κάποια πηγή να μας πληροφορεί για το τέλος του!
Η Ιστορία προχωρά και η οικογένεια ακμάζει. Οι Κορμαίοι, άνθρωποι της δύναμης και της προόδου, έχουν αποκτήσει ξεχωριστή θέση στην πόλη της Ανδρούσας. Ο κατακτητής φοβούμενος τη δύναμή τους, άλλοτε πιέζει φορολογικά ή με κατασταλτικά μέσα, άλλοτε αποζητά τη βοήθειά τους. Για να ελαττωθεί η ασφυκτική πίεση προς την οικογένεια, αφήνουν την πόλη για το δύσκολα προσβάσιμο ημιορεινό κεφαλοχώρι Κεφαλινού.
Εκεί στα 1760 συναντούμε τον Αντώνιο Κορμά. Γεννηθείς περί το 1735-40, αυτός όπως ο Πρόγονός του Μήτρος, είναι ο στρατιωτικός ηγέτης της περιοχής! Συμμετέχει με τους Κοντοβουνισίους του και όλη τη διαλεχτή κλεφτουριά του Μοριά στην επαναστατική προσπάθεια των αδελφών Ορλώφ, του 1769! Πεθαίνει πλήρης ημερών και παραστάσεων το 1810. Οι Τούρκοι και μετέπειτα οι Αλβανοί δεν κατάφεραν να τον δαμάσουν/υποτάξουν/εξαφανίσουν!
Ο πρωτότοκος υιός του Αντωνίου, ο Ηλίας, γεννιέται το 1780. Μεγαλώνει κάτω από τον ίσκιο ενός μεγάλου πατέρα, βετεράνου των Ορλωφικών. Οι διηγήσεις των παλικαριών με τον Αρχηγό/πατέρα, τις νύχτες μπροστά στη φωτιά, για κατορθώματα στις μάχες του άνισου αγώνα και τελικά τις σφαγές των Ελλήνων που ακολούθησαν, χαλιβδώνουν μέσα του τον πόθο εκδίκησης για τους αμέτρητους νεκρούς και αποτίναξης του τουρκικού ζυγού! Πριν το θάνατο του ο Αντώνιος του παραδίδει την αρχηγία της οικογένειας και των Κοντοβουνίων. Φλογερός πατριώτης, επιβλητικός άνδρας, εύπορος, εγγράμματος και με τη φήμη της οικογένειας να προπορεύεται του ιδίου, νυμφεύεται την Ελένη κόρη του μεγάλου Στρατηγού της Εθνεγερσίας Παπαδημήτρη Παπατσιώρη, αρχηγού των περίφημων Ντρέδων πολεμιστών, από το Σουλιμά!
Το λέει και δημοτικό τραγούδι
«που έχει και δυο καλούς γαμπρούς, καλούς καπεταναίους.
Τον Λιά Κορμά τον Χίλιαρχο, από τα Κοντοβούνια
Και στης Τριπύλης, τα χωριά, τον Τάσο τον Γυφτάκη,
που πέσανε ηρωικά στη μάχη στο Μανιάκι.»
Είναι φυσικό επόμενο ο μπουρλοτιέρης των ψυχών Παπαφλέσσας, με τον οποίο διατηρεί στενές σχέσεις, να τον μυήσει στη Φιλική Εταιρεία.
Τον Μεγάλο Μάρτιο του Έθνους, κηρύττει την Εθνεγερσία στην επαρχία Ιθώμης. Την καθαρίζει γρήγορα από Τούρκους και Αλβανούς! Μπαίνει στην Καλαμάτα και συμμετέχει σε όλες τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Μεσσηνία. Κατά την πολιορκία της Τριπολιτσάς, βοηθά στις νίκες στο Βαλτέτσι και την Πιάνα, όπου διακρίνεται για την ανδρεία του. Για τον λόγο αυτό ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης τον ορίζει Υπασπιστή του. Δεν θα μείνει για πολύ στην υπηρεσία του Στρατηγού, γιατί οι συμπολεμιστές και οι κάτοικοι της περιοχής, τον ζητούν επιτακτικά ξανά ως αρχηγό τους. Είναι απαραίτητο να τονίσουμε, ότι ο Ηλίας Κορμάς βοηθά οικονομικά τους συγχωριανούς του και έχει αναλάβει τη σίτιση και πληρωμή των πολεμιστών του! Πλάι πλάι με τους μεγάλους του Αγώνα απελευθερώνουν την πρωτεύουσα του Μοριά! Με την κάθοδο της στρατιάς του Δράμαλη στην Πελοπόννησο, θα βρεθεί κοντά στον φίλο του Αρχιμανδρίτη Δικαίο, με τον οποίο ακολουθεί τον Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια. Και εκεί, το 1822, ο Ηλίας Κορμάς και οι Κοντοβουνίσιοι του δεν χαρίζονται στα στίφη του Μαχμούτ Πασά Δράμαλη! Στη συνέχεια εκστρατεύει στον Ισθμό, στα παράλια της Μεσσηνίας και όπου αλλού τους ζητά η Πατρίδα.
Ταυτόχρονα συμμετέχει στην Ιστορική Δεύτερη Εθνοσυνέλευση στο Άστρος, ως πληρεξούσιος Ανδρούσας, με τους Στρατιωτικούς!
Εν τω μεταξύ ανεβαίνει διαδοχικά στη Στρατιωτική ιεραρχία. Την 22α Μαΐου 1823 το Βουλευτικό τον προάγει σε Χιλίαρχο και την 7η Μαΐου 1825 σε Αντιστράτηγο. 13 ημέρες μετά επικεφαλής 120 ανδρών -σύμφωνα με τον Φωτάκο- ενώνεται με τον φίλο του Παπαφλέσσα και παρά τη διαφωνία επί του σχεδιασμού της Μάχης, μένει δίπλα του, περιμένοντας καρτερικά τη θυσία. Εκεί στο Μανιάκι, με μέλη της οικογένειας και πολλούς συγχωριανούς, περνούν ως νέοι Σπαρτιάτες στο πάνθεον των ηρώων του έθνους των Ελλήνων!
Πιστεύουμε ότι πιάστηκε ζωντανός από στρατιώτες του Ιμπραήμ. Η ζώσα λαϊκή παράδοση μας λέει για Σταύρο που φορά με κομματάκι Τιμίου Ξύλου, από τους Αγίους Τόπους. Αυτό τον καθιστά άτρωτο στις σφαίρες Τούρκων, Αλβανών και Αιγυπτίων. Οι στρατιώτες του Ιμπραήμ αφού τον έγδαραν, τον έκαψαν ζωντανό ρίχνοντας μπαρούτι στο γεμάτο πληγές σώμα του. Από τον τρόπο εξόντωσης αντιλαμβανόμαστε το θυμό για τις απώλειες που τους προκάλεσε. Να σημειώσουμε πως του αφαίρεσαν ότι πολύτιμο είχε επάνω του. Αυτό το γνωρίζουμε γιατί παλαιότερα το ξίφος του είχε εμφανιστεί σε προθήκη Παρισινού μουσείου!
Η θυσία των αδερφών Κορμά δίνει έμπνευση σε πολλά ωραία δημοτικά τραγούδια μα και τραγικά μοιρολόγια. Η Ελληνική Πολιτεία μόλις το 1969 τιμά τον Ήρωα με ωραιοτάτη προτομή -του γνωστού γλύπτη Φαληρέα- στο χωριό του Κεφαλινού, επί Προεδρίας του δισέγγονού του Κωνσταντίνου Κ. Κορμά! Η πόλη των Αθηνών, επί Δημαρχίας Δ. Αβραμόπουλου τον τιμά δίνοντας το όνομά του σε οδό της περιοχής Αμπελοκήπων! Το 2021 ο Δήμος Μεσσήνης, με πρωτοβουλία του Δημάρχου Γ. Αθανασόπουλου θέτει την πρώτη Κυριακή του μήνα Ιουνίου ως ημέρα τιμής και μνήμης του Αντιστράτηγου, των αδερφών αυτού και των Κοντοβουνισίων που θυσιάστηκαν στο Μανιάκι! Για το τέλος αξίζει να αναφέρουμε μία αξιόλογη κινηματογραφική προσπάθεια των κυρίων Μουτσούλα Ιωάννη, Κορμά Γεωργίου της Μεσσηνιακής θέας και Κοροδήμου Ιωάννη του Πολεμικού Μουσείου, για τον αγώνα για ελευθερία του ΠΡΩΤΟΚΑΠΕΤΑΝΙΟΥ των Κοντοβουνίων Αντιστράτηγου Ηλία Κορμά!
Βιβλιογραφία:
1)Φωτίου Χρυσανθόπουλου (Φωτάκου) ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΎΜΑΤΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ
2) Κωνσταντίνου Κ. Κορμά – Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΙΝΟΥ
