Επιμέλεια:
Θεόδωρος Λάμπρος
(Ιστορικός – Συγγραφέας και Διαχειριστής
του ιστορικού πόρταλ “Το skalistiri.news σκαλίζει το 1821”)
Το 1825 ο οπλαρχηγός Αθανάσιος Σκουρτανιώτης, οχυρωμένος στη Μάνδρα της Αγίας Σωτήρας Μαυροματίου Θηβών με λίγες δεκάδες άνδρες, αποκρούει αποτελεσματικά τις επιθέσεις των Τούρκων, οι οποίοι αναγκάστηκαν να αποσυρθούν λόγω των μεγάλων απωλειών τους.
Όταν όμως έφτασαν σημαντικές ενισχύσεις στους Τούρκους, η μάχη συνεχίστηκε. Μόλις τελείωσαν τα πυρομαχικά των Ελλήνων, οι Τούρκοι σκαρφάλωσαν στη στέγη της εκκλησίας, άνοιξαν τρύπες και έριξαν μέσα εύφλεκτα υλικά, που τα πυροδότησαν, προκαλώντας τον θάνατο των έγκλειστων ηρώων.