«Βάγια, Βάγια των βαγιών, τρώνε ψάρι και κολιό, κι ως την άλλη Κυριακή, με το κόκκινο αυγό!».
Αγαπητοί μας Χριστιανοί, καθώς η δύσκολη και κοπιαστική περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, έφτασε ήδη στο τέλος και ενώ είμαστε έτοιμοι να υποδεχτούμε την Μεγάλη Εβδομάδα η Αγία μας Ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει κατά την γνωστή σε όλους μας Κυριακή των Βαΐων, ή Κυριακή της Βαϊοφόρου την λαμπρή και θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού στην πόλη της Ιερουσαλήμ, ως Βασιλέα και Λυτρωτή του γένους των ανθρώπων!
Τα πρώτα χρόνια μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού η εορτή της Κυριακής των Βαΐων εορταζόταν μαζί με την Ανάσταση του Λάζαρου. Στη συνεχεία όμως οι Ιεροί Πατέρες της Εκκλησίας μας, καθιέρωσαν να μεταθέσουν την εορτή του Λάζαρου την προηγούμενη ήμερα το λεγόμενο Σάββατο του Λαζάρου. Η Κυριακή των Βαΐων δεν ανήκει όπως πολλοί λάθος θεωρούν στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα διότι η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας είναι η Μεγάλη Δευτέρα. Βέβαια λόγω του ότι στις Εκκλησίες έχει θεσπιστεί να τελείται την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ η ακολουθία του Νυμφίου δηλαδή (ο όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας), συγκαταλέγεται έτσι και η Κυριακή των Βαΐων στην Μεγάλη Εβδομάδα.
Σύμφωνα με το Ιερό Ευαγγέλιο της εορτής, έξι μέρες πριν από το Εβραϊκό Πάσχα ο Ιησούς πήγε στην Βηθανία εκεί όπου έμενε ο Λάζαρος και εκεί ετοίμασαν για χάρη του δείπνο. Την επόμενη ημέρα πλησίασαν στα Ιεροσόλυμα κοντά στο Όρος των Ελαιών και ο Ιησούς έστειλε δύο από τους μαθητές του και τους είπε: «Πηγαίνετε στο απέναντι χωριό και μόλις μπείτε μέσα θα βρείτε ένα πουλάρι δεμένο στο οποίο κανένας ακόμη δεν έχει καθίσει λύστε το και φέρτε το». Έφεραν οι μαθητές το γαϊδουράκι στον Χριστό και έβαλαν πάνω σε αυτό τα ρούχα τους και εκείνος κάθισε πάνω του. Όταν ο Ιησούς πλησίαζε πια στο σημείο όλο το πλήθος των μαθητών του άρχισαν να δοξάζουν χαρούμενοι τον Θεό με δυνατή φωνή για όλα τα θαύματα τα οποία είχαν δει να γίνονται. Πολλοί έστρωναν τα ρούχα τους και άλλοι έκοβαν κλαδιά από τα δέντρα και τα έστρωναν κάτω στο δρόμο φωνάζοντας με δυνατή φωνή «ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ».
Τα Βάϊα και οι κλάδοι των φοινίκων, σήμαιναν την κατά του διαβόλου και του θανάτου νίκη του Χριστού! Το δε «Ωσαννά», ερμηνεύεται σώσον σε παρακαλώ. Το δε «πωλάριο της όνου» και το κάθισμα του Ιησού πάνω του ακάθαρτου ζώου κατά τον νόμο τους, σήμαινε την πρώην ακαθαρσία και αγριότητα των εθνών και την μετά από λίγο υποταγή αυτών στο άγιο Ευαγγέλιο. Τα κλαδιά στα χέρια μας επιβεβαιώνουν την ετοιμότητα μας και την διάθεση μας να Τον ακολουθήσουμε σε αυτό το δρόμο της θυσίας και ότι αποδεχόμαστε τη θυσία και την αυταπάρνηση σαν τη μόνη βασιλική οδό προς τη θεία Βασιλεία. Τελικά αυτοί οι κλάδοι και η όλη γιορτή φανερώνουν την πίστη μας στην τελική νίκη του Χριστού! Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα «επί πώλον όνου». Πορεύεται και οι Ισραηλίτες τον υποδέχονται με τιμές ως Βασιλιά. Εκείνος δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στις τιμές, δεν περιορίζεται στο πανηγύρι, στην πρόσκαιρη δόξα, αλλά προχωρεί στο σταυρό και την Ανάσταση. Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα είναι τελικά η είσοδος του μαρτυρίου στην επίγεια ζωή του Κυρίου. Σε λίγες ημέρες θα μαρτυρήσει και θα θανατωθεί στο Σταυρό, για να θανατώσει το θάνατο και να χαρίσει τη Ζωή!
“Μετά βαΐων και κλάδων” λοιπόν αγαπητοί μας Χριστιανοί και αδελφοί, υποδεχόμαστε και εμείς το Χριστό, στην αρχή της Μεγάλης Εβδομάδας, μοιάζοντας περισσότερο δυστυχώς με τους ανθρώπους της Ιερουσαλήμ, σαγηνεμένοι από τα θαύματα και μην ακούγοντας το βάθος των λόγων και των έργων Του! Η Κυριακή των Βαΐων είναι η ημέρα κατά την οποία οι χριστιανοί επαναδιατυπώνουμε την πίστη μας στον Ιησού Χριστό και την προσήλωσή μας στις εντολές του. Είναι η ημέρα κατά την οποία δηλώνουμε την αποφασιστικότητά μας ότι ο Χριστός είναι ο Κύριος της ζωής μας. Είναι καιρός όμως να ξεφύγουμε πλέον από την παρανοημένη εικόνα που έχουμε για το Χριστό και να τον αναζητήσουμε στην γνήσια κοινωνία με το πρόσωπό Του, το Θεό που μας λυτρώνει, μας κάνει υπεύθυνους για τη ζωή και την ελευθερία μας και μας προτείνει την οδό που ξεκινά από το Πάθος, αλλά καταλήγει πάντοτε στην Ανάσταση. Την δική Του και την δική μας…
Χαρακτηριστικό έθιμο της ημέρας είναι ο στολισμός των Εκκλησιών με βάγια, ενώ ο Ιερέας ευλογεί και δίνει στους πιστούς σταυρούς από βάγια, τους οποίους βάζουμε στα εικονίσματα ή όπου αλλού χρειαζόμαστε προστασία, τελείται δε η Θεία λειτουργία του Άγιου Ιωάννου του Χρυσόστομου. Βεβαία επειδή τις επόμενες ημέρες πρόκειται να βιώσουμε τα συνταρακτικά εκείνα και θαυμαστά γεγονότα της Σταύρωσης και της Ταφής του Κυρίου η Αγία μας Εκκλησία θέσπισε η εορτή αυτή να εορτάζεται καταλύοντας οι πιστοί Ψάρι. Σύμφωνα δε με τον Θεόδωρο Στουδίτη την Κυριακή των Βαΐων τρώγεται το Ψάρι διότι είναι Δεσποτική εορτή. Από την άλλη όμως ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, τονίζει πως η μοναδική Ημέρα που καταλύεται ψάρι μέσα στην Μεγάλη και Αγία Σαρακοστή είναι κατά την εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Εμείς όμως καλό είναι να τηρούμε την άποψη του Αγίου Θεοδώρου του Στουδίτου καταλύοντας Ψάρι, ενώ η άποψη του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου αναφέρεται κυρίως στο μοναχικό τυπικό.
Απολυτίκιο εορτής: Ήχος δ’.
Συνταφέντες σοι διά του Βαπτίσματος, Χριστέ ο Θεός ημών, της αθανάτου ζωής ηξιώθημεν τη Αναστάσει σου και ανυμνούντες κράζομεν· Ωσαννά εν τοις υψίστοις, ευλογημένος ο ερχόμενος, εν ονόματι Κυρίου.
Ερμηνεία: Αφού ταφήκαμε μαζί με Σε, Χριστέ και Θεέ μας, δια του βαπτίσματός μας (το οποίο είναι τύπος του θανάτου Σου και της ταφής Σου), αξιωθήκαμε δια της αναστάσεώς Σου να εισέλθωμε στην αθάνατο ζωή της Βασιλείας Σου. Γι’ αυτό υμνούντές Σε, κράζομε: Βοήθησέ μας και σώσε μας, Συ, που ως Θεός κατοικείς στα ύψιστα μέρη του Ουρανού. Aς είσαι ευλογημένος Συ, που έρχεσαι απεσταλμένος από τον Κύριο!
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΚΑΘΕ ΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟ ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΟΝΕΜΕΝΟ ΣΕ ΚΑΘΕ ΣΤΕΝΑΧΩΡΗΜΕΝΟ
ΣΕ ΚΑΘΕ ΘΛΙΜΜΕΝΟ ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΟΛΓΟΘΑ ΘΑ ΟΔΗΓΗΘΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!
Π. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΗΔΗΜΑΣ
