Γράφει ο Θεόδωρος Λάμπρος
Ιστορικός και Οργανωτικός Υπεύθυνος
του Συλλόγου Φίλων Ιστορίας “Χαράλαμπος Βιλαέτης”
H Ελληνική Επανάσταση του 1821 βρίθει σημαντικών γεγονότων και μαχών που καθόρισαν την επιτυχή έκβασή της. Παρόλα αυτά και πριν το 1821 υπήρξαν σημαντικές μάχες και γεγονότα που οδήγησαν στο ξέσπασμά της τον Μάρτιο του 1821.
Ένα από αυτά τα γεγονότα ήταν η πολιορκία και Άλωση της Λευκάδας (Αγίας Μαύρας τότε) τον Απρίλιο του 1810 όπου έλαμψε το “άστρο” του Πύργιου αγωνιστή Χαραλάμπη Βιλαέτη ο οποίος διακρίθηκε μαζί με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη για τις πολεμικές του ικανότητες.
(Στην πολιορκία της Αγίας Μαύρας – σημερινής Λευκάδας τον Απρίλιο του 1810 έλαμψε το “άστρο” του Πύργιου αγνού αγωνιστή Χαραλάμπη Βιλαέτη).
Το χρονικό της πολιορκίας και το τέχνασμα του Κολοκοτρώνη
Τα στρατεύματα της βρετανικής διοίκησης της Ζακύνθου διενεργούν απόβαση στη Λευκάδα με σκοπό να καταλάβουν το κάστρο του νησιού που κατείχαν οι Γάλλοι. Η συνολική δύναμη των αποβιβασθέντων ανερχόταν σε 3.000 άνδρες (Βρετανοί, Έλληνες, Κορσικανοί, Σικελοί, Καλαβρέζοι). Ανάμεσά τους και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, λοχαγός, τότε, του Πρώτου Συντάγματος Ελαφρού Ελληνικού Πεζικού του Δούκα της Υόρκης, επικεφαλής 500 Ελλήνων. Οι τελευταίοι έφθασαν στο πρώτο γαλλικό οχύρωμα, το οποίο υπεράσπιζαν κυρίως Σουλιώτες. Η κατάληψη του Κάστρου Ο Κολοκοτρώνης, προσπαθώντας να μη χυθεί αδελφικό αίμα, φώναξε προς τους συμπατριώτες του να εγκαταλείψουν τους Γάλλους, εκείνοι όμως αρνήθηκαν. Πραγματοποιήθηκε σφοδρή έφοδος και ύστερα από μια σύντομη μάχη σώμα με σώμα, το οχύρωμα κατελήφθη. Δεκάδες Έλληνες από το Σούλι, κείτονταν νεκροί προς δόξα της «Γηραιάς Αλβιώνας». Ο δρόμος προς την πρωτεύουσα του νησιού ήταν ανοικτός. Οι Γάλλοι αποσύρθηκαν στο κυρίως κάστρο, αποφασισμένοι να «πουλήσουν» κάθε μέτρο γης με άφθονο αίμα. Καθώς οι πρώτοι Βρετανοί στρατιώτες ξεπρόβαλαν από τα στενά σοκάκια της πόλης, τους υποδέχθηκε μια βροχή από σφαίρες και οβίδες. Οι πυροβολισμοί ήταν τόσο πυκνοί και εύστοχοι που ανάγκασαν πολλούς απ’ αυτούς να πέσουν στη θάλασσα για να γλιτώσουν.
Το «κόλπο» του Κολοκοτρώνη
Μετά την κατάληψη και της δεύτερης οχυρωματικής γραμμής από τους Έλληνες, οι Γάλλοι αναδιπλώθηκαν στα οχυρά της Γύρας, έτοιμοι να πολεμήσουν με τη λύσσα της απελπισίας. Κατά την προσφιλή συνήθεια των στρατευμάτων μιας Αυτοκρατορίας, πρώτοι παρατάχθηκαν οι αναλώσιμοι «πολίτες» των αποικιών (Έλληνες, Σικελοί και Κορσικανοί) και τελευταίοι οι Βρετανοί. Όταν πλησίασαν οι Έλληνες, δέχθηκαν τα φονικά πυρά των Γάλλων. Ο Κολοκοτρώνης, από φόβο μήπως η μεγαλύτερη φθορά πέσει στους συμπατριώτες του, τους διέταξε να πέσουν κάτω. Τα εχθρικά πυρά πέρασαν από πάνω τους και θέρισαν τους Βρετανούς, οι οποίοι βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς την ανθρώπινη ασπίδα που σχημάτιζαν οι Έλληνες. Πριν προλάβουν οι Γάλλοι να ξαναγεμίσουν τα πυροβόλα τους, οι άνδρες του Κολοκοτρώνη, χρησιμοποιώντας σιδερένια καρφιά, είχαν ήδη αναρριχηθεί στις επάλξεις. Πρώτος ανέβηκε ο Κολοκοτρώνης και ύψωσε στο οχυρό της Γύρας τη βρετανική σημαία, ποτισμένη με αγγλικό αίμα αυτή τη φορά. Δέκα χρόνια αργότερα θα ύψωνε το φλάμπουρο της Επανάστασης στην Πελοπόννησο..
Στη πολιορκία και κατάληψη της Λευκάδας φανερώθηκαν η στρατηγική δεινότητα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη αλλά και οι πολεμικές ικανότητες του δικού μας Χαραλάμπη Βιλαέτη.