“Γυναίκες με ψυχή”

Γράφει η Ηρώ Παλαιολόγου

Συγγραφέας

Μικρός πρόλογος

Ξεφυλλίζω με σεβασμό και θαυμασμό την ιστορική μνήμη, από μια σελίδα του βιβλίου της νεότερης ιστορίας μας, θέλοντας να αναδείξω τις αξίες και τα δύο μεγάλα ιδανικά· της ελευθερίας και της δημοκρατίας! Με δέος και χρέος καρδιάς θα αναφερθώ σε μερικές γυναίκες, οι οποίες συνέβαλαν αποφασιστικά και δυναμικά στον αγώνα της πατρίδας μας, έναντι στο ναζιστικό στρατό κατοχής. Χιλιάδες οι γυναίκες που μπήκαν σε ομάδες της Αντίστασης! Ενδεικτικά θα αναφερθώ σε λίγες.

Οι αρθρογράφοι, λένε, πως δεν πρέπει να φανερώνουν τα συναισθήματά τους, παρά μόνο να γράφουν γεγονότα. Επειδή όμως, προσωπικά, δεν ακολουθώ τους κανόνες του κατεστημένου, θα πω πως ένιωσα ψάχνοντας και ερευνώντας. Το βιβλίο του Μιλλιέξ το είχα διαβάσει πέρυσι και το έχω γεμάτο με υπογραμμίσεις. Ξεκίνησα το ψάξιμο και το διάβασμα στο διαδίκτυο στις 20:00 Σάββατο βράδυ. Κάποιες φορές ανατρίχιασα ολόκληρη και κάποιες άλλες δάκρυσα από πόνο, από αγανάκτηση, από θαυμασμό, από ευγνωμοσύνη. Το ρολόι μου τώρα, δείχνει 1:10

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΨΥΧΗ

Λέλα Καραγιάννη 46 ετών. Η Μπουμπουλίνα του 1821, που όλοι γνωρίζουμε ήταν η προγιαγιά της. Την εποχή της κατοχής, της χώρα μας από τους γερμανούς, δημιούργησε την αντιστασιακή οργάνωση «Σιωπηλή Στρατιά», που αργότερα μετονομάστηκε σε «Μπουμπουλίνα». Οι πρώτοι, που μύησε, ήταν τα παιδιά της και ο σύζυγός της! Αργότερα συγκέντρωσε στην ομάδα 100 άτομα, άνδρες και γυναίκες. Μύησε στον αγώνα έλληνες, ορισμένους γερμανούς αντιναζί, ιταλούς αντιφασίστες, ακόμα και μικρά παιδιά! Έκανε κατασκοπεία και πήρε μέρος σε διάφορα σαμποτάζ.

Στις 11/7/1944 συνελήφθη από τη Γκεστάπο. Υπέστη φρικτά βασανιστήρια στο κολαστήριο της οδού Μέρλιν στο Κολωνάκι. Εκεί χτύπησε τον γερμανό ανακριτή. Την κρέμασαν ανάποδα. Την τρύπησαν στα πλευρά. Της εξάρθρωσαν τους ώμους. Την άφησαν 3 μέρες δίχως νερό. Δεν υπέκυψε. Δεν μαρτύρησε κανέναν συνεργάτη της. Σαν την απείλησαν πως θα εκτελέσουν τον γιο της, απάντησε: «Μάθετε, ότι τα παιδιά μου ανήκουν στην Ελλάδα και το αίμα τους θα πνίξει τους Ούννους και όλη τη Γερμανία σας!». Η ατρόμητη Λέλα Καραγιάννη στις 8/9/1944 μαζί με άλλους έλληνες αντιστασιακούς, στήθηκε στο άλσος Χαϊδαρίου μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Εμψύχωνε τους μελλοθάνατους τραγουδώντας ως την τελευταία στιγμή τον εθνικό μας ύμνο και τους φώναζε: «Ψηλά παιδιά τα κεφάλια να δουν οι Ούννοι πως ξέρουν να πεθαίνουν οι έλληνες για την πατρίδα τους».

Ηρώ Κωνσταντοπούλου 17 ετών από την Αθήνα με καταγωγή από τη Σπάρτη. Μιλούσε τέσσερις γλώσσες. Μέσα από την ΕΠΟΝ ανέπτυξε μεγάλη αντιστασιακή δράση. Φυλακίστηκε στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, όπου γνωρίστηκε με την Καραγιάννη και μεταξύ τους αναπτύχθηκε μια σχέση, μάνας κόρης. Βασανίστηκε 4 μερόνυχτα χωρίς να μιλήσει! Στις 5/9/1944 εκτελέστηκε μαζί με άλλους 49 κρατούμενους στο σκοπευτήριο της Καισαριανής.

Μαρία Δημάδη από το Αγρίνιο. Η πρώτη γυναίκα που μπήκε στο ΕΑΜ και του έδινε πληροφορίες, αφού εισχώρησε στην Κομαντατούρ ως διερμηνέας. Στις 13/8/1944 βρέθηκε δολοφονημένη από έλληνες προδότες, έξω από την αγία Τριάδα.

Διαμάντω Κουμπάκη 18 ετών. Η αντάρτισσα της κοκκινιάς, μέλος του ΕΛΑΣ, ήταν ο φόβος και ο τρόμος των γερμανών. Τριγυρνούσε συνεχώς ζωσμένη και αρματωμένη! Συνελήφθη στο «ματωμένο μπλόκο» στις 17/8/1944 μετά από προδοσία μαρτυρώντας στα χέρια ελλήνων προδοτών. Εκτελέστηκε στη μάντρα της πλατείας, της οσίας Ξένης στην Κοκκινιά. Τα τελευταία της λόγια: «Μια ζωή χρωστάμε, ας μην την πάρουν οι προδότες. Υπάρχουν χιλιάδες λεβέντες. Θα τους εκδικηθούν».

Ηλέκτρα Αποστόλου. Η πρώτη κρατούμενη στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Στις 25/7/1944 συνελήφθη και ανακρίθηκε στο ξενοδοχείο «Κρυστάλ», που στεγαζόταν η Ειδική Ασφάλεια Αθηνών. Η στιχομυθία της ανάκρισης γνωστή, αλλά εγώ θα την αναφέρω:

Από πού είσαι;
Από την Ελλάδα.
Πού κατοικείς;
Στην Ελλάδα.
Πώς σε λένε;
Είμαι ελληνίδα.
Ποιοι είναι οι συνεργάτες σου;
Όλοι οι έλληνες.
Τι δουλειά κάνεις;
Υπηρετώ τον ελληνικό λαό.
Από ποιον παίρνεις εντολές;
Μόνο από την πατρίδα μου.

Δολοφονήθηκε και το σώμα της πετάχτηκε βασανισμένο έξω από το ξενοδοχείο στις 26/7/1944. Μεταφέρθηκε στο νεκροτομείο και έγινε η νεκροψία. Την άλλη μέρα το σώμα της πετάχτηκε στους δρόμους της Αθήνας. Ακολούθησαν εκτελέσεις προδοτών. Πάνω στα πτώματά τους έβρισκαν σημείωμα με όνομα και αριθμό: «Ηλέκτρα 1», «Ηλέκτρα 2» και ο αριθμός μεγάλωνε.

Παναγιώτα Σταθοπούλου 17 ετών. Γεννήθηκε στην Αμερική. Οι γονείς της από την Ευρυτανία. Οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ. Στις 22/7/1943 βγήκε στους δρόμους της Αθήνας, μαζί με 400.000 έλληνες, διαμαρτυρόμενη για την επέκταση των βουλγάρων στη Μακεδονία και στη Θεσσαλία, με γερμανική απόφαση, ώστε να εξοικονομήσουν οι γερμανοί στρατεύματα για το Ανατολικό μέτωπο. Κατά τους σταθμούς Λονδίνου και Μόσχας, η διαδήλωση αυτή ήταν η μεγαλύτερη στην κατεχόμενη Ευρώπη! Στους δρόμους γίνονταν συγκρούσεις. Στην οδό Ομήρου, η Παναγιώτα, μπήκε μπροστά σε ένα τανκς το οποίο πήγαινε καταπάνω στους διαδηλωτές. Ο γερμανός οδηγός την πυροβόλησε και μετά πέρασε τις ερπύστριες του τανκς πάνω από το πτώμα της! Η Κούλα Λίλλη, βλέποντας το αποτρόπαιο θέαμα, όρμησε πάνω στην ερπύστρια και χτύπησε τον γερμανό με το παπούτσι της. Την πυροβόλησε κι αυτήν! Στην ίδια διαδήλωση πέθανε στο νοσοκομείο, μετά από βαρύ τραυματισμό, η νεαρή ΕΠΟΝίτισσα Όλγα Μπακόλα.

Τιμή και Δόξα! Σέβας και μνήμη, στις λέαινες της λευτεριάς!

Ηλέκτρα, Παναγιώτα, Λέλα, Ηρώ,

Μαρία, Διαμάντω, Κούλα, Όλγα

και σεις, όλες οι άλλες

όχι, όχι· δεν φύγατε

στη μνήμη μου κατοικείτε!

Στην ιστορία τα ονόματά σας

μυρολούλουδα θυσίας!

Άσβεστα προσκυνητάρια

μεταλαβιές ηρωισμού!

Η. Π.

Πηγές: